نگاهی تاریخی به پوشاک زنان در ایران!
پوشاک دوران قاجار!
پوشش زنان این عصر از گزارش های سفرنامه نویسان و جهانگردانی که از ایران دیدن کرده اند بهتر می توان دریافت. گزارش جهانگردان یا ریزبینی و سختگیری ای ناشی از برتر دانستن لباس زنان کشور خودشان نوشته شده است و مسئله فقر و اعتقادات شخصی و مذهبی و قومی ایرانیان نادیده گرفته شده اند.
به هر حال گزارش های آنان که در زمان شاهان مختلف این سلسله به ایران سفر کرده و با طبقات مختلف مردم حشر و نشر داشته اند، موجب تفاوت های بسیار در نوشته هایشان شده است.
نگاهی به پوشاک زنان در ایران!
کارلا سرنا می نویسد: زنان آنان دارای هر وضع اجتماعی که باشند همه شان بدون استثنا خود را در چادرهایی به رنگ سرمه ای تند می پوشانند. شلوار های گشاد از جلودار سبز، بنفش، خاکستری یا قرمز رنگ که مانند: جوراب پاها را نیز می پوشانند و دم پایی های پاشنه دار، پوشاک یکنواخت همه زنان ایرانی است و همان قدر وضع پوشیدن لباس های سینه باز گاهی در اروپا به افراط گراییده است در تهران نیز پوشیدن لباس های بالای زانو و ساق نما میان خانم ها متداول شده است، در أندرون پوشش زن عموما عبارت است از:
شلیته کوتاهی است که به زیر کمربند می شود. از همان لباس هایی که رقاصه های ما می پوشند. هر چه دامنها کوتاه تر به همان میزان لباس پوشیدن مقبولتر است. البته دامن لباس زنان عادی و کلفت ها از الماس خاتمها طبقه بالا بلندتر است.
پوشیدن لباس زیر در میان خانمها رسم نیست ولی آنان از نوعی نیم تنه گشادی که روی سینه باز می شود و خانمهای خوش لباس از پارچه ارگانزای بدن نما برای خود می دوختند، استفاده می کردند.
با چنین جامه ظریف بدن از سر تا پا لخت و عور دیده می شود چون پوشیدن جوراب هم آنچنان معمول نیست.
خرید اینترنتی مانتو در آرتیو
به خانم کولیور رایس هم ازعلاقه شدید زنان ایرانی به لباس های اروپایی در زمان احمدشاه حرف می زند و در کل همه را به سخره میگیرد: ( أغلب از من خواهش شده است که یک دست از آخرین لباس های لندنی خود را به خانم های اندرون امانت دهم تا آن را امتحان کنند و اگر برازنده بود آن را الگو قرار دهند ).
كلودانه در شرح حجاب زنان در عصر مظفرالدین شاه می نویسد: ( زن ایرانی دوست ندارد حتی چشمان خود را به کسی نشان بدهد و به همین جهت نیز جلوی چهره خویش دستمال بلند سفیدی که بالای آن مشبک است می آویزد. بدین گونه است که شما در کوچه و بازار زنان معدودی را مشاهده می کنید که در حالی که خود را در چادر سیاه پیچیده اند و روبند سفید برچهره آویخته اند به راه خود می روند…
آرتیو
برخلاف آنچه ظاهر پوشیده در حجاب زنان ایرانی نشان می دهد چنین به نظر می رسد که همین زنان در زندگی خود از آزادی زیادی برخوردارند. بیشتر آنان هر وقت دلشان بخواهد و بی آنکه کسی همراهشان باشد از خانه خارج می شوند.
خرید اینترنتی لباس زنانه در آرتیو!
در سفرنامه اولیویه این گونه آمده است که دوره آقامحمد خان ( زنان بیشتر از مردان جواهرات با خود همراه دارند.
تمام تن و پیکر به انواع پیرایه های قیمتی آراسته است. بر سر جقه و بر گردن قلاده های ثمین و عصابه های ( سربند) گرانبها بر جبین و سینه و رشته های مروارید درشت آبدار، حمایل کنند.
کمربندهای مرصع در کمر، حلقه های انگشتری الماس و یاقوت در انگشت و دستبندهای جواهر در ساعد و ساق دارند و حاشیه تمام زر در لباس دوزند )
خانم کولیور رایس در زمان احمد شاه از زینت آلات زنان گزارش می دهد: ( زنان ثروتمند جواهر بسیاری به خود می آویزند که گاه – صد لیره سکه طلا ارزش دارد. از انواع دستبند، خلخال، گردنبند، مروارید و انگشتر های الماس یا اجناس دیگر به عنوان زینت استفاده می کنند)
چیزی که در این دوره مسجل است، تاثیر سفرهای پادشاهان این دوره به خصوص ناصرالدین شاه به فرنگ و کشورهای غربی، بر نوع پوشش زنان و سلیقه آنان بوده است.
آرتیو
تا جایی که برخی مورخان نوع پوشش زنان این دوره را به لحاظ تاریخی به سه دوره تقسیم کرده اند دوره اول ابتدای دوران قاجار تا مسافرت ناصرالدين شاه » به فرنگ لباس زنان شامل پیراهن کوتاه بدون یقه ای بود که جلوی آن باز و دکمه های زرین و مرواریدنشان زینت بخش آن بود.
معمولا پیراهن ها را شلواری گشاد مانند شلوار مردان و نیم تنه ای کوتاه به نام « ار خالق » تکمیل می کرد. بر روی آن « چاپکین » می پوشیدند که عبارت بود از پیراهن بدون یقه ای که جلوی آن باز بود و در زیر کمر، از چپ به راست دکمه می خورد. پوشش سر هم پارچه ای به شکل سه گوش که به آن چارقد می گفتند و از انواع آن می توان « قالبی » و « آفتاب گردانی » را نام برد.
پوشاک زنان در ایران !
دوره دوم: مسافرت ناصر الدین شاه به فرنگ و روسیه و دیدن بالرین ها که شلوار بافته ی چسبان و نازکی به پا می کردند و دامن های بسیار کوتاهی به اندازه یک وجب روی آن می پوشیدند، شاه را بر آن داشت که زن های حرم خود را به پوشیدن این نوع لباس تشویق کند، او زنان حرمسرا را واداشت تا شلیته های کوتاه بپوشند و سر و موی خود را نیز با روسری های سفید ساده بپوشانند.
سلیقه شاه که اندک و آرام از درون حرمسرا به بیرون سرایت کرد و بسیاری از زنان و دختران خواص نبز به آن گرویدند.
دوره سوم: از ابتدای دوره مظفری تا پایان دوره قاجار: در این دوره، کت و دامن و لباس به شیوه ی فرنگی به ویژه در میان زنان طبقه مرفه افزایش یافت. خانواده های وابسته به دربار از این نوع پوشش استفاده می کردند و زنان روشنفکری چون « قره العین » نیز بدون حجاب در جمع ظاهر می شدند.
البته لباس زنان ایلاتی و روستایی در دوره قاجار به مراتب ساده تر و آزادتر بوده است. هدین در باره زنان روستایی که موفق به دیدن چهره شان شده می نویسد: از آنها همه چیز هستند جز زیبا.
حالات آنان خشن و رنگ و رویشان زشت و ناهنجار است. آنها می توانند زیبا باشند با این وصف پیر و پرچین و چروک به نظر می آیند و اغلب جای سیاه رنگ آبله و سایر بیماری های زشت کننده در بدن آنها دیده می شود.
تمام سر و صورت به صورت بسته ای در لچک و شال های زشتی پیچیده شده است.
